Category Archives: Mumbai Samachar

ભાગઃ 3 | પહેલી ભારતીય સ્ત્રીને પેન્સિલવેનિયા (યુએસએ) કોલેજમાં એડમિશન મળ્યું (1882)

નામઃ ડૉ. આનંદી ગોપાળ જોશીસ્થળઃ કોલ્હાપુરસમયઃ 1886ઉંમરઃ 21 વર્ષ ગોપાળરાવે જે કર્યું એનાથી ઘરની પરિસ્થિતિ તો જાણે બદલાઈ. એમની પહેલી પત્નીનાંમાતુશ્રીએ ઘરની ઘણી ખરી જવાબદારી ઉપાડી લીધી અને હું નિશ્ચિંત થઈને ભણવા લાગી, પણમારા ભણતરમાં ક્યાંકને ક્યાંક અડચણ આવવાની જ હતી, કદાચ મારા નસીબમાં જ એવું લખ્યું હશે! અલીબાગથી ગોપાળરાવે પોતાની બદલી કોલ્હાપુર કરાવી. મને […]

ભાગઃ 2 | હું આનંદી જોશીનાં પતિ તરીકે ઓળખાઈશ તો મને ગૌરવ થશેઃ ગોપાળરાવ જોશી (1875)ભાગઃ 2 |

નામઃ ડૉ. આનંદી ગોપાળ જોશીસ્થળઃ કોલ્હાપુરસમયઃ 1886ઉંમરઃ 21 વર્ષ આજે, જ્યારે સફેદ એપ્રન પહેરીને હું એલ્બર્ટ એડવર્ટ હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું છું ત્યારેમારા પતિ ગોપાળની આંખોમાં દેખાતો આનંદ અને ગૌરવથી મારી આંખોમાં પાણી આવી જાય છે.કોઈ દિવસ કલ્પના નહોતી કરી કે, હું અમેરિકા જઈને મેડિકલનું જ્ઞાન મેળવીશ. પાછી ફરીને મારાદેશમાં સ્ત્રીઓ અને બાળકોની ચિકિત્સા કરીશ… આજે […]

ભાગઃ 1 | લગ્ન માટેની શરતઃ સ્ત્રી શિક્ષણની શરૂઆત

નામઃ ડૉ. આનંદી ગોપાળ જોશીસ્થળઃ કોલ્હાપુરસમયઃ 1886ઉંમરઃ 21 વર્ષ આજે મેં પહેલીવાર એલ્બર્ટ એડવર્ટ હોસ્પિટલના મહિલા વોર્ડમાં પગ મૂક્યો. કોલ્હાપુરનીઆ હોસ્પિટલમાં હું પહેલી મહિલા ડૉક્ટર છું. કોલ્હાપુરમાં જ શું કામ, આખા ભારતમાં હજી સુધીકોઈ મહિલા ડૉક્ટર બની નથી. આજે અહીં પગ મૂકતા મને ગૌરવની લાગણી થાય છે, પણ સાથેસાથે એટલું સમજાય છે કે આપણા દેશમાં […]

ભાગઃ 3 | યહાં બદલા વફા કા, બેવફાઈ કે સિવા ક્યા હૈભાગઃ 3 |

નામઃ અલ્લાહ રખ્ખી-અલ્લાહ વસાઈ (નૂરજહાં)સ્થળઃ કરાંચી, પાકિસ્તાનસમયઃ 21 ડિસેમ્બર, 2000ઉંમરઃ 74 વર્ષ શૌકત હુસૈન રિઝવી સાથેના લગ્ન પછી અમારી જોડી સફળ હતી. એમનાદિગ્દર્શનમાં બનેલી ફિલ્મોએ મને લોકપ્રિયતા આપી અને રિઝવીને સફળતા! આ એ સમય હતોજ્યારે મુંબઈની ફિલ્મ નગરીમાં પૃથ્વીરાજ કપૂરની ફિલ્મો રાજ નર્તકી, સિકંદર, એક રાત, ઈશારા,મહારથી કર્ણ સફળ થઈ રહી હતી. અશોકકુમાર, મોતીલાલ, બલરાજ […]

ભાગઃ 4 | ઔર ભી ગમ હૈ જમાને મેં મોહબ્બત કે સિવા…ભાગઃ 4 |

નામઃ અલ્લાહ રખ્ખી-અલ્લાહ વસાઈ (નૂરજહાં)સ્થળઃ કરાંચી, પાકિસ્તાનસમયઃ 21 ડિસેમ્બર, 2000ઉંમરઃ 74 વર્ષ હું બાળપણથી જ સ્વતંત્ર મિજાજ ધરાવું છું. મને જે ગમે એ જ કરું અને ન ગમે તેન જ સ્વીકારું. મારા માતા-પિતાની બિલકુલ સંમતિ નહોતી તેમ છતાં મેં શૌકત સાથે 13 વર્ષનીઉંમરે લગ્ન કરી લીધા હતા. એ પછી ફરીથી પણ શૌકત સાથે લગ્ન કર્યાં […]

ભાગઃ 2 | લાહોરથી મુંબઈઃ બેબી નૂરજહાંથી બેગમ નૂરજહાં

નામઃ અલ્લાહ રખ્ખી-અલ્લાહ વસાઈ (નૂરજહાં)સ્થળઃ કરાંચી, પાકિસ્તાનસમયઃ 21 ડિસેમ્બર, 2000ઉંમરઃ 74 વર્ષ 1942માં ગુલામ હૈદર સાહેબે ‘ખાનદાન’ ફિલ્મમાં મારી પાસે ગવડાવ્યું, અનેઅભિનય પણ કરાવ્યો, પરંતુ એ પહેલાં એક પંજાબી ફિલ્મ ‘ગુલે બકાવલી’માં પણ મેં ગાયું. એ ગીતોખૂબ લોકપ્રિય નીવડ્યાં. પંજાબી ફિલ્મમાં જે હીરો હતા એનું નામ પ્રાણકિશન. હું ફિલ્મો સાથે એટલીબધી અભિભૂત હતી કે, મારું […]

ભાગઃ 1 | જબ અપને દિલ મેં દર્દ ઉઠતા હૈ તો દૂસરોં કે દિલોં કા દર્દ સમજમેં આતા હૈ

નામઃ અલ્લાહ રખ્ખી-અલ્લાહ વસાઈ (નૂરજહાં)સ્થળઃ કરાંચી, પાકિસ્તાનસમયઃ 21 ડિસેમ્બર, 2000ઉંમરઃ 74 વર્ષ એક અભિનેત્રી વૃધ્ધ થાય ત્યારે એને અરીસો પણ અણગમતો લાગવા માંડે છે. હજીએક દાયકા પહેલાં મારા નામની બોલબાલા હતી. લોકો મને ‘મલ્લિકા ઐ તરન્નુમ’ કહીને સલામકરતા અને આજે કરાંચીના મારા આ ઘરમાં હું સાવ એકલી, મારા નોકરચાકરો સાથે જીવી રહી છું.પાકિસ્તાનની સિયાસી દાવપેચ […]

ભાગઃ 2 | વિદેશ યાત્રા, “શારદા સદન” અને મહિલા ઉત્થાન

નામઃ પંડિતા રમાબાઈસ્થળઃ શારદા સદન, ચોપાટી, મુંબઈસમયઃ માર્ચ, 1920ઉંમરઃ 92 વર્ષ હું 92 વર્ષે મુંબઈ શહેરને બદલાઈ ગયેલું જોઈ રહી છું. વિજળીના દીવા,મોટરગાડીઓ, લોકલ ટ્રેન અને ગામ-પરગામથી આવીને વસેલા અનેક લોકોએ મુંબઈને સમૃધ્ધબનાવ્યું છે, પરંતુ હું જ્યારે મુંબઈ આવી ત્યારે આ સાત ટાપુનું એક નાનકડું શહેર હતું. જે અંગ્રેજોનુંમુખ્ય થાણું હતું. 1877માં માતા-પિતા અને બહેનનું […]

ભાગઃ 1 | ગ્રામ્ય કન્યાથી પંડિતાઃ સંઘર્ષથી સફળતા

નામઃ પંડિતા રમાબાઈસ્થળઃ શારદા સદન, ચોપાટી, મુંબઈસમયઃ માર્ચ, 1920ઉંમરઃ 92 વર્ષ ચોપાટીના આ નાનકડા મકાનમાં હું મારી ‘શારદા સદન’ની દીકરીઓ સાથે રહું છું.કેટલીયે દીકરીઓને અહીં લાવીને મેં એમને જીવવાની હિંમત આપવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. કેટલીયેદીકરીઓ, વિધવાઓ પોતાનું જીવન સુધારીને અહીંથી લગ્ન કરીને, પોતાનો વ્યવસાય કે કામ શોધીનેહિંમતથી સમાજમાં જીવતાં શીખી. આજે એમને યાદ કરું છું, […]

ભાગ – 4 । ઢગલાબંધ એવોર્ડ્સ અને 94 વર્ષે પણ નૃત્યની સાધનાથી ઉઘડતી સવાર

નામઃ (ધનલક્ષ્મી) સિતારા દેવીસ્થળઃ મુંબઈસમયઃ ઓક્ટોબર, 2014ઉંમરઃ 94 વર્ષ મારા જીવનમાં ઉતારચઢાવ તો જાણે કોઈ સામાન્ય ઘટનાની જેમ આવતા રહ્યા છે.કોઈ દિવસ કલ્પ્યું ન હોય એવી પરિસ્થિતિ અને પ્રશ્નોનો સામનો મારે કરવો પડ્યો છે. કોઈ સમજણકે વિચાર વગર મારાથી 18 વર્ષ મોટા નઝીર અહેમદ સાથે લગ્ન કરીને મને ફસાઈ ગયાની લાગણીથઈ હતી. એ ભૂલ સુધારવા […]