‘કોઈ દિવસ પાછી નહીં આવતી…’ એ સ્ત્રી રડતાં રડતાં શામ્ભવીને કહી રહી હતી, ‘પ્લીઝ…’ એણે
શામ્ભવીને હાથ જોડ્યા.
‘તું મારી મા છે ને?’ શામ્ભવી હજી પણ આ સત્યને સ્વીકારી શકતી નહોતી.
‘ના.’ એ સ્ત્રીએ અચાનક આંસુ લૂછી નાખ્યા. એનો ચહેરો બદલાઈ ગયો. ક્ષણભર પહેલાં જે ચહેરા પર
મમતા ઊભરાઈ પડતી હતી એ ચહેરો જાણે પત્થરનો બન્યો હોય એમ ભાવવિહીન થઈ ગયો, આંખો તદ્દન કોરી થઈ
ગઈ.
‘સાચું બોલ…’ શામ્ભવીએ હજી એના હાથ છોડ્યા નહોતા, ‘તું રાધા ચૌધરી છે, મારી મા. જેને બધા મરેલી
માને છે. 13 વર્ષથી તું જેલમાં છે? કોઈને ખબર નથી? કોણે કર્યું છે આ બધું, મોહિનીએ?’ શામ્ભવીને હજી કલાક
પહેલાં થયેલી વાત યાદ આવી ગઈ.
‘હું તારી મા નથી.’ એ સ્ત્રીએ તદ્દન જડવત્ ચહેરા સાથે કહ્યું, ‘હું કોઈ રાધા ચૌધરીને ઓળખતી નથી.’
‘તો રડી કેમ?’ શામ્ભવીએ પૂછ્યું, ‘તું કોનાથી ડરે છે મા? હું કાઢીશ તને અહીંયાથી બહાર. મને સાચું કહે, શું
થયું? કોણે કર્યું? બાપુને ખબર છે?’
હવે એ સ્ત્રી પોતાની જાત પર કાબૂ ન રાખી શકી. એનાથી કહેવાઈ ગયું, ‘તારા બાપુ સાથે આ વિશે વાત નહીં
કરતી, તને મારા સોગંધ છે.’ એ ઊભી થઈ ગઈ, ‘જા અહીંથી… કોઈ દિવસ નહીં આવતી… મારા દુર્ભાગ્યનો પડછાયો
પણ તારા પર પડે એવું હું નથી ઈચ્છતી.’ એ ત્યાંથી દોડવા લાગી, એણે જતાં જતાં બૂમ પાડી, ‘જા… જા અહીંથી…’
એની બૂમ સાંભળીને એક-બે સ્ત્રીઓ રસોડા તરફ ધસી આવી. શામ્ભવીને ત્યાં જોઈને એ લોકો કંઈ કરે તે
પહેલાં શામ્ભવી ઊભી થઈ ગઈ. એણે બે હાથ જોડીને એ સ્ત્રીઓને ચૂપ રહેવાનો ઈશારો કર્યો. એ દોડીને બહાર ગઈ.
રડતાં રડતાં એ ત્યાં ઊભેલી ટ્રકમાં પ્રવેશીને ફરી એકવાર ગૂણોની પાછળ સંતાઈ ગઈ. પોતાના મોઢા પર હાથ દબાવીને
એણે ડૂસકાંનો અવાજ રોકવાનો પૂરો પ્રયાસ કર્યો, પણ કોઈ રીતે એનું રૂદન અટકતું નહોતું. શામ્ભવીને ખાતરી થઈ
ગઈ હતી કે જેલમાં એને મળેલી સ્ત્રી રાધા ચૌધરી, એની મા જ હતી. એ અહીં કેમ બંધ હતી અને એને મરેલી કેમ
જાહેર કરવામાં આવી હતી એ બે સવાલો શામ્ભવીના મગજમાં નાગની ફેણની જેમ ફૂત્કારતા ઊભા હતા. શામ્ભવી
બરાબર સમયસર ટ્રકમાં ઘૂસી કારણ કે, તરત જ દરવાજો બંધ થયો.
ટ્રક પુરુષોની જેલ પાસે આવીને ઊભી રહી. સામાન ખાલી થતો ગયો. શામ્ભવી વધુને વધુ સંકોચાઈને બેઠી.
અંતે જ્યારે છેલ્લી બે ગૂણો ઊઠાવવામાં આવી ત્યારે અંદર બેઠેલી શામ્ભવીને જોઈને મજૂરોની આંખો પહોળી થઈ
ગઈ. સારા ઘરની વ્યવસ્થિત છોકરી જોઈને એમને એટલું તો સમજાયું કે કોઈ મહિલા કેદી ભાગવાનો પ્રયાસ નથી કરી
રહી. રમેશે ભમ્મભર ઊલાળીને, ‘અહીં શું કરે છે?’ એવા મતલબનો સવાલ ઈશારામાં જ પૂછી નાખ્યો. ધ્રૂસકે ધ્રૂસકે
રડતી શામ્ભવીએ એમને પણ હાથ જોડીને ચૂપ રહેવાનો ઈશારો કર્યો. વધુ સમજાયું નહીં તેમ છતાં રમેશ અને મનિયો
કંઈ બોલ્યા નહીં. એ છેલ્લી બે ગૂણો પુરુષોની જેલમાં મૂકીને પાછા ફર્યા, ટ્રકમાં ગોઠવાઈ ગયા, દરવાજો બંધ થયો
અને ટ્રક જેલના મુખ્ય ગેટ તરફ ચાલવા લાગી. રમેશે બાજુમાં પડેલું પ્લાસ્ટિક ઉપાડીને શામ્ભવી પર ઢાંકી દીધું. ફરી
એકવાર મુખ્ય ગેટ આગળ પ્રોટોકલ પૂરતું ચેકિંગ થયું, ટ્રક બહાર નીકળી ગઈ એટલે રમેશે પ્લાસ્ટિક ખેંચી કાઢ્યું, ‘કોણ
છે તું? ટ્રકમાં કેવી રીતે ઘૂસી? જેલમાંથી ભાગી હશે તો…’
‘ના ના… ભાગી નથી.’ શામ્ભવીએ કહ્યું, ‘હું મારી માને મળવા આવી હતી.’
‘મા?’ મનિયાને આશ્ચર્ય થયું.
‘તમને નહીં સમજાય.’ શામ્ભવીએ કહ્યું, ‘મને તમારી દુકાને ઉતારી દો.’ એ ઘૂંટણવાળીને પોતાના હાથ ઘૂંટણની
આસપાસ લપેટીને, માથું ઘૂંટણમાં છુપાવીને રડતી રહી. રમેશ અને મનિયો કંઈ સમજ્યા વગર, આ રૂપાળી-શ્રીમંત
ઘરની દેખાતી છોકરીને રડતી જોઈ રહ્યા.
શિવના ફોનના સ્ક્રીન પર ‘અનલિસ્ટેડ નંબર’ના અક્ષરો ચમક્યા. એ સમજી ગયો કે, આ ગઈકાલ વાળી વ્યક્તિનો
જ ફોન હશે. એણે ફોન ઉપાડ્યો, ‘શું હીરો!’ શિવના ફોનમાં ફરી એ જ અવાજ સંભળાયો, જે એને ગઈકાલે રાત્રે
સંભળાયો હતો, ‘ગર્લફ્રેન્ડને જેલમાં મોકલી આપી? મેં ના પાડી હતી તને…’
‘તમે છો કોણ?’ ઓફિસમાં ચહલપહલ હતી. શિવ ફોન લઈને બહાર, એક ગેલેરી જેવી વિશાળ જગ્યાએ
આવી ગયો. સિગરેટ ફૂંકતા લોકો માટે ખુલ્લી રાખવામાં આવેલી આ જગ્યાએ અત્યારે કોઈ નહોતું. શિવે ધીમેથી કહ્યું,
‘ફોન કરીને કેમ ડરાવો છો? સામે આવો…’
‘હું સામે આવીશ તો હાજાં ગગડી જશે તારા.’ એ માણસ હસ્યો, ‘હવે તારી ગર્લફ્રેન્ડને ખબર પડી ગઈ છે કે
જેલમાં જે બાઈ છે એ એની મા છે… અહીંથી અટકી જજે. હવે વધારે કંઈ કરવા જશો ને તો જાનથી હાથ ધોઈ બેસશો
એટલું સમજાવવાની મારી ફરજ છે, પછી તો…’
‘પણ, રાધા આન્ટી જેલમાં કેમ છે?’ શિવે પૂછ્યું.
‘એના કર્મની સજા છે.’ એ માણસે કહ્યું, ‘હવે વધારે ચૂંથાચૂંથ કર્યા વગર વાતને પડતી મૂક. તારી ગર્લફ્રેન્ડને પણ
કહે કે, અત્યાર સુધી માને મરેલી માનતી હતી ને, એમ જ મરેલી માનીને જે જોયું છે એ ભૂલી જાય. બાકી ઈજ્જતના
ધજાગરા થશે ને લોહી રેડાશે એ અલગ…’ એ માણસના અવાજમાં અચાનક ભયાનક ધાર નીકળી આવી, ‘આને ધમકી
નહીં માનતો, છેલ્લી ચેતવણી છે આ. હવે જરાક પણ ખણખોદ કરવા જશો તો ચૌધરી પરિવારમાં એકાદનો જીવ
જશે…’ એણે સહેજ અટકીને ઉમેર્યું, ‘કમલનાથ કે તારી ગર્લફ્રેન્ડની બાદબાકી થાય એ તને મંજૂર હોય તો દોઢડાહ્યો
થજે બાકી…’ શિવ કંઈ કહે એ પહેલાં ફોન ડિસકનેક્ટ થઈ ગયો. શિવે પરસેવો લૂછ્યો. ફોન હાથમાં પકડીને એ સ્ક્રીન
તરફ જોતો રહ્યો.
એણે ફોન પાછો ડાયલ કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ અનલિસ્ટેડ નંબરને કારણે ફોન ડાયલ ન થઈ શક્યો.
અકળાયેલા શિવે પોતાના હાથની હથેળી પર મુઠ્ઠી પછાડી… બધું જ ગૂંચવાયેલું હતું. રહસ્યનું જાળું વધુને વધુ ગાઢું
થતું જતું હતું અને આ ગૂંચ ઉકેલવાનો કોઈ છેડો દેખાતો નહોતો. એ વધુ વિચારે તે પહેલાં એના ફોન પર ‘શામ્ભવી’
વંચાયું. એણે બેચેન થઈને ફોન ઉપાડ્યો, ‘હલો શેમ!’ એણે પૂછ્યું, ‘આર યૂ ઓકે?’
‘નો, આઈ એમ નોટ… એ મારી મા છે, શિવ… એ મારી મા છે. એ જેલમાં છે. જીવે છે. મેં એનું ડેડબોડી
જોયું છે, બળી ગયેલું. એનો ફોટો છે મારા ઘરમાં, હાર પહેરેલો… પણ એ જીવે છે, જેલમાં છે…’ શામ્ભવી ધ્રૂસકે
ધ્રૂસકે રડતી હતી.
‘ક્યાં છે તું?’ શિવે પૂછ્યું.
‘તેં જ્યાં છોડી હતી ત્યાં જ ઊભી છું.’
‘ઊભી રહે, હું આવું છું.’ શિવે કહ્યું, તે સડસડાટ સીડી ઉતરી ગયો.
શિવને જોતાં જ શામ્ભવી એને ભેટી પડી. ફૂલ ટ્રાફિકવાળા અવરજવરથી ભરપૂર રસ્તા પર શિવને ભેટીને
ઊભેલી શામ્ભવી ક્યાંય સુધી રડતી રહી. શિવ એની પીઠ પર હાથ ફેરવતો રહ્યો… ખાસ્સીવાર પછી જ્યારે એ સહેજ
શાંત થઈ ત્યારે શિવે કહ્યું, ‘ચાલ, ક્યાંક બેસીને વાત કરીએ.’
*
અમદાવાદની તાજ ‘નર્મદા’ના કોફી શોપમાં એક સ્ત્રી અને એક પુરુષ સામસામે બેઠાં હતા. કાળી ફ્રેમના
ચશ્મા પહેરેલા પુરુષના વાળ સફાઈબંધ રીતે ઓળેલા હતા. એ હેન્ડસમ હતો. વેલબિલ્ટ શરીર અને છ ફૂટ બે ઈંચની
ઊંચાઈ ધરાવતા એ પુરુષના ટીશર્ટની બાંયમાંથી એના કસરતી બાવડા આકર્ષક લાગતાં હતાં. તીણું આર્યન નાક અને
ભૂખરી આંખો સાથે એનો ચહેરો તરત જ ધ્યાન ખેંચે એવો, પ્રમાણમાં દેખાવડો કહી શકાય એવો હતો. ઉંમર 40-
42ની આજુબાજુ હોવી જોઈએ, પરંતુ એના ચહેરા પર કોઈ વૃધ્ધનું ગાંભીર્ય અને ઠહેરાવ હતા. એની સામે બેઠેલી
સ્ત્રી પ્રમાણમાં ફેશનેબલ અને તેજસ્વી દેખાતી હતી. 50-55ની આજુબાજુની ઉંમર ધરાવતી સ્ત્રીની ત્વચા ઉંમરના
પ્રમાણમાં ટાઈટ અને ફિગર બહુ જ સપ્રમાણ હતા. બંને જણાં ચિંતામાં હોય એવા લાગતા હતા. દાખલ થતી અને
બહાર જતી દરેક વ્યક્તિના હલનચલન સાથે પુરુષ સાવધ થઈને આજુબાજુ જોવા લાગતો. સ્ત્રી ઊંધી ફરીને બેઠી
હતી, જેથી એના તરફ કોઈની નજર ન પડે. બંને ખૂબ ધીમા અવાજે વાત કરી રહ્યાં હતાં.
‘હવે આ કેસમાં તો મુદત પડી ગઈ…’ સ્ત્રીએ કહ્યું, ‘બંને એકબીજાને સમજવા માગે છે.’ એ જરા દાઢમાંથી
બોલી, ‘ગમે તેટલું સમજ્યા પછી પણ જે થવાનું હોય એ થઈને જ રહે છે.’
‘ઉતાવળ કરવાથી ઉકેલ તો નહીં જ આવે.’ પુરુષે વાત ઠંડી પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો, ‘એક્ચ્યુઅલી તું ઉશ્કેરાઈને
પુશ કરવા જઈશ તો એ લોકોને વહેમ પડશે કે તારો કોઈ પર્સનલ ઈન્ટરેસ્ટ છે, વાત વધારે ગૂંચવાશે.’
‘અરે પણ…’ સ્ત્રી થોડીક બેચેન અને ગુસ્સામાં હતી, ‘એ છોકરી આ ઘરમાંથી જેટલી જલદી જાય એટલું…’
‘જશે!’ પુરુષે શાંતિથી કહ્યું, ‘એનો સમય આવશે ત્યારે એ પણ જશે.’
‘કોણ જાણે કેમ તને કોઈ અસર જ નથી થતી.’ સ્ત્રી અકળાઈ, ‘અમારે ક્યાં સુધી ગુલામ બનીને રહેવાનું છે?’
કહીને એણે સામે બેઠેલા પુરુષના હાથ પર હાથ મૂક્યો, ‘તારાથી દૂર નથી રહેવાતું હવે મારાથી.’
‘એ જતી રહેશે તો પણ, આપણે સાથે નથી રહી શકવાના.’ પુરુષે જરા સાવધાનીથી આજુબાજુ જોઈને હાથ
સેરવી લીધો, ‘બસ! મળવાની સગવડ રહેશે, એટલું જ.’ પુરુષ જરાય વિચલિત નહોતો, ‘તું ક્યારેય પદ્મનાભને છોડી
નહીં શકે, મોહિની!’ પુરુષે કહ્યું.
‘તને કંઈ નથી થતું?’ મોહિનીએ પૂછ્યું, ‘રાત્રે વિચારો નથી આવતા તને? પદ્મનાભ મારા શરીર પર હાથ
ફેરવતો હશે, મને ચૂમતો હશે, મારા કપડાં ઉતારીને મારી સાથે…’
‘ના!’ પુરુષ હજી સંતુલિત અને શાંત હતો, ‘હું એવું બધું નથી વિચારતો. મને ખબર છે કે, તું એની વાઈફ છે.
એ તારી સાથે જે કંઈ કરે એ એનો અધિકાર છે.’
‘હરામખોર! સાલા…’ મોહિનીએ બીજી બે-ત્રણ ગાળો દઈ દીધી, તેમ છતાં પુરુષના ચહેરા પર એક રેખા પણ
બદલાઈ નહીં, ‘તું પ્રેમ નથી કરતો મને, વાપરે છે, સાલા.’
‘જો મોહિની, પ્રેમ નથી કરતો હું તને.’ એ પુરુષે ઠંડી ક્રુરતાથી કહ્યું, ‘મેં તને પહેલાં પણ કહ્યું છે, હું પ્રેમમાં
માનતો જ નથી. પ્રેમ જેવું કંઈ હોતું જ નથી. પદ્મનાભ ઠંડો છે ને તું ભૂખી… હું હેન્ડસમ છું. પથારીમાં ગરમ છું. તને
મારી જરૂર છે, ને મને તારા જેવી એક અમીર ગર્લફ્રેન્ડ જોઈએ છે.’ એણે વધુ ઠંડકથી પૂછ્યું, ‘આમાં પ્રેમ ક્યાં
આવ્યો?’
‘હું તને પ્રેમ કરું છું.’ મોહિનીએ કહ્યું.
‘એવું લાગે છે તને.’ પેલા પુરુષના અવાજમાં હજી પણ એ જ ઠંડી તોછડાઈ હતી, ‘તમને સ્ત્રીઓને એવું
શીખવવામાં આવે કે પ્રેમ કર્યા વગર સેક્સ કરીએ તો પાપ કહેવાય… મિડલ ક્લાસ અને મૂરખ મેન્ટાલિટી છે આ. તું
તારી જાતને એવો સધિયારો આપે છે, કે તું મને પ્રેમ કરે છે એટલે મારી સાથે જે કંઈ કરે છે એ પાપ નથી… પ્રેમ છે.’
એના ચહેરા પર હળવું સ્મિત આવ્યું. હરોળબંધ ગોઠવાયેલા એના સ્વચ્છ દાંત સહેજ ચમક્યા અને ઢંકાઈ ગયા, ‘તું જે
કરતી હોય તે કર્યા કર, પ્રેમ કે પાપ… મને ફરક નથી પડતો.’ એણે કહ્યું, પછી દૂર ઊભેલા વેઈટરને આંગળી બતાવીને
બિલ લાવવાનું સૂચન કર્યું, ‘ફરીથી મને પબ્લિક પ્લેસમાં મળવા નહીં બોલાવતી.’ એણે મોહિનીની આંખોમાં આંખો
નાખીને ઉમેર્યું, ‘બોલાવીશ તો હું આવીશ પણ નહીં.’
‘આજે તો ઈમર્જન્સી હતી એટલે…’ મોહિની સહેજ ઝંખવાઈ ગઈ.
‘ઈમર્જન્સી?’ એ માણસ ફરી હસ્યો, ફરી એના દાંત દેખાયા અને ઢંકાઈ ગયા, ‘એ મૂરખ છોકરી જેલમાં જઈ
આવી, એની માને મળી આવી, તો? એમાં ઈમર્જન્સી શું? કોણ માનશે એની વાત, શું પુરાવો છે એની પાસે? એ ગમે
તેટલી બૂમો પાડીને કહે, કોઈ નહીં માને.’ એણે ફરી મોહિનીની આંખોમાં આંખો પરોવી, ‘હા, તું ડરીશ કે ગભરાઈશ
તો ચોક્કસ કંઈક એવું કરી બેસીશ જેનાથી પ્રોબ્લેમ ઊભો થશે. સ્ટે કામ.’
‘એ ભાઈસા’બને કહેશે.’ મોહિનીના ચહેરા પર એસી કોફી શોપમાં પરસેવાના બૂંદ ઊપસી આવ્યાં.
‘મૂરખ છે તું.’ એ ફરી હસ્યો, ‘કમલનાથ શું કરશે? સમજાવી-પટાવીને વાતને ઉડાડી દેશે.’
‘ને લલિતભાઈ…’ મોહિની હજી ગભરાયેલી હતી, ‘એ જરૂર તપાસ કરાવશે. એ ભરોસો કરશે શામ્ભવીની
વાતનો.’
‘મારો બાપ કમલનો વફાદાર કૂતરો છે, પણ કમલનાથની સૂચના વગર એ કંઈ નહીં કરે.’ એણે ઝીણી આંખો
કરીને મોહિની તરફ જોયું, ‘કમલનાથ ક્યારેય એ બરદાસ્ત નહીં કરે કે એની પ્રતિષ્ઠા, એનું નામ ખરાબ થાય. જે વાત
એણે 13 વર્ષ સુધી છુપાવી છે એ વાત કંઈ એમ ખૂલવા દેશે? મીડિયાની સામે નાગો થશે? તું બેફિકર થઈ જા.’ એણે
કહ્યું, ‘જો કદાચ, શામ્ભવી કમલનાથને કહેશે ને તો એ દીકરીને ફરી અમેરિકા મોકલી દેતાં અચકાશે નહીં. તમે બધા
આ ગુનામાં બરાબરના હિસ્સેદાર છો. એકે બીજાને, ને બીજાએ ત્રીજાને બચાવવો જ પડે. આ તો સાપસીડીની રમત
છે. સાપના મોઢા પર ગોટી પહોંચે તો સીધી નીચે…’ એ હસતાં હસતાં ઊભો થયો, ખીસ્સામાંથી 500-500ની ચાર
નોટ કાઢીને ટેબલ પર પડેલા બિલનું ફાઈલ પેડ ઉઘાડીને એમાં મૂકી, ‘ચલ ઊઠ હવે. કોઈ જોઈ જશે તો…’ એણે
ખીસ્સામાં હાથ નાખી મુખ્ય દરવાજા તરફ ચાલવા માંડ્યું. ડઘાયેલી મોહિની ત્યાં જ બેસી રહી હતી.
ઘરે પહોંચીને શામ્ભવી પોતાના રૂમમાં ભરાઈ ગઈ. રાત્રે જમવા પણ નીચે ન ઉતરી. મોહિનીએ ડાઈનિંગ
ટેબલ ઉપર શામ્ભવીની ગેરહાજરી વિશે કમેન્ટ કરી, પણ કમલનાથ કે પદ્મનાભે એ વિશે કોઈ ચર્ચા કરવાનું ટાળ્યું. બે-
ચાર વખત ફોન કરવા છતાં શામ્ભવીએ જ્યારે ફોન ઉપાડ્યો નહીં ત્યારે કમલનાથને ચિંતા થઈ, એ શામ્ભવીનું ડિનર
ટ્રોલીમાં મૂકાવીને ઉપર પહોંચ્યા, ‘બેટા! દરવાજો ખોલ.’ એમણે ટકોરા માર્યા, ‘ઓપન ધ ડોર બેટા.’ દરવાજો ખૂલ્યો
નહીં. કમલનાથે પાંચેક મિનિટ પ્રયાસ કર્યા પછી ડુપ્લિકેટ ચાવીથી દરવાજો ખોલ્યો.
શામ્ભવી જમીન પર બેઠી હતી. એની આંખો રડી રડીને સૂઝી ગઈ હતી. નાકનું ટોપકું લાલ થઈ ગયું હતું અને
ટીશ્યૂથી લૂછી લૂછીને ગાલની કોમળ ચામડી છોલાઈ ગઈ હતી. એને જોઈને કમલનાથને વહાલ આવી ગયું. એ પણ
દીકરીની બાજુમાં નીચે બેસી ગયા. અત્યંત સ્નેહથી શામ્ભવીના માથા પર હાથ ફેરવીને એમણે પૂછ્યું, ‘શું થયું છે
બેટા?’
‘તમને નથી ખબર?’ શામ્ભવીએ શંકાશીલ નજરે પિતા સામે જોયું.
‘શેની?’ કમલનાથના અવાજમાં ભારોભાર પિતૃત્વ અને સ્નેહ છલકાતા હતા, ‘તું કહે નહીં તો કેવી રીતે ખબર
પડે?’ એમણે ધીરજથી પૂછ્યું, ‘કહે મને… શું થયું છે?’
‘આજે હું માને મળી આવી.’ શામ્ભવીએ વાત ઘૂમાવ્યા વગર કમલનાથની આંખમાં આંખ નાખીને સીધો જ
હુમલો કર્યો, ‘જેલમાં.’ શામ્ભવીએ ધાર્યું હતું કે આ સાંભળતાં જ કમલનાથ ઝંખવાઈ જશે, થોથવાઈ જશે, વાત
બદલવાનો કે ઉડાડવાનો પ્રયાસ કરશે, પરંતુ એ તો હસી પડ્યા. નાનું બાળક કોઈ પરિની વાર્તા કહે કે રાક્ષસની કલ્પના
રજૂ કરે અને એના પિતા હસી પડે એવું નિર્દોષ અને મુક્ત હાસ્ય હતું કમલનાથનું.
‘બેટા! તારી માને મરી ગયા 13 વર્ષ થયા.’ એમની આંખોમાં ઝળઝળિયાં આવી ગયાં, ‘મને પણ ક્યારેક દેખાય
છે, આ ઘરમાં, રસોડામાં, બગીચામાં…’ એમણે દીકરીના માથે હાથ ફેરવ્યો, ‘થાય એવું. હું સમજી શકું છું.’ કહીને
એમણે શામ્ભવીનું માથું પકડીને પોતાની છાતી સાથે ચાંપી દીધું, ‘પણ જેલમાં?’ એ ફરી હસી પડ્યા, ‘ત્યાં ક્યાંથી
હોય? ભ્રમ થયો હશે તને.’ એ શામ્ભવીના વાળમાં પોતાની આંગળીઓ ફેરવતા રહ્યા, ‘ખાઈ લે. તું ન જમે તો મને ય
કોળિયો ગળે ન ઉતરે.’
બાપુ! એ મા જ છે. જેલમાં છે… હું મળી છું એમને. એણે મારા ગાલ પર હાથ ફેરવ્યો. એની આંખોમાંથી
આંસુ વહેતાં હતાં. એણે કહ્યું મને, ‘જતી રહે અહીંથી… પાછી નહીં આવતી.’
‘સારું.’ કમલનાથે એવી રીતે કહ્યું જાણે વાત પતાવવા માગતા હોય. પછી ઉમેર્યું, ‘તું ખાઈ લે. તું કહીશ તો
આપણે બંને આવતીકાલે સાથે જેલમાં એને શોધવા જઈશું, બસ?’ શામ્ભવી પિતા સામે જોઈ રહી. શું ખરેખર એમને
નહીં ખબર હોય! એ જાણતા હશે, એમણે જ એને જેલમાં પૂરી રાખી હશે અને મને છેતરતા હશે… શામ્ભવીએ આ
સવાલોની વચ્ચે કમલનાથના હાથમાં રહેલા કોળિયા માટે મોઢું ઉઘાડ્યું. કમલનાથે એને આલુ પરાઠાનો ટુકડો દહીંમાં
ડૂબાડીને ખવડાવ્યો. ભીની આંખો સાથે એમણે કહ્યું, ‘બેટા! જો ખરેખર તારી મા હોય તો એ જેલમાં શું કામ હોય?’
શામ્ભવી કોળિયો ચાવતા ચાવતા સત્ય અને અસત્યના ત્રાજવા વચ્ચે પોતાનું સંતુલન શોધતી રહી.
(ક્રમશઃ)